Ceza Muhakemesi Kanununun 195’inci maddesi hükmü

Soru: 5941 sayılı Kanunun 5’inci maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan suçun karşılıığında yaptırım olarak adli para cezası ile çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı (güvenlik tedbiri) öngörülmüştür. Bu durum karşısında, söz konusu suç nedeniyle açılan davalarda Ceza Muhakemesi Kanununun 195’inci maddesi hükmü işletilebilecek midir?


Cevap: 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 195’inci maddesine göre,

“Suç, yalnız veya birlikte adlî para cezasını veya müsadereyi gerektirmekte ise; sanık gelmese bile duruşma yapılabilir. Bu gibi hâllerde sanığa gönderilecek davetiyede gelmese de duruşmanın yapılacağı yazılır.”

Bu düzenleme, davetiyenin hükmen tebliğ edildiği durumlarda (f. 5) kendisine tebligat gerçekte ulaşmadığı için hakkında soruşturma ve kovuşturma yapıldığından haberdar olmayan ve bu nedenle savunma hakkını kullanamayan bir kişinin gıyabında mahkum olması, hükmün kesinleşmesi sonucunu doğurabilecektir.

Savunma hakkının kullanılmasına imkan tanımayan ve bu nedenle doğru bulmadığımız söz konusu madde hükmü, bu sakıncaya rağmen, 5941 sayılı Kanunun 5’inci maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan suç dolayısıyla yapılan soruşturma ve kovuşturma sürecinde de uygulanabilecektir.